Indisk innsikt

Bokmeldinga i dag handlar om India. Og du verda kva eg ikkje visste om India. Balansekunst er over 700 sider og kan heilt klart beskrivast som ein murstein. Boka traff meg som ein murstein i magen. Beskrivingane av livet på landsbygda og i storbyen er så ekte, så enkle og så godt fortalte at eg forsvann djupt inn i boka og brukte lang tid på å riste av meg ubehaget etterpå. Tankane mine sviv framleis rundt kastesystemet, tiggarstanden, korrupsjon og urettferdighet. Samtidig er det ein sjeldan varme i boka. Personane er så levande fortalde.

Boka handlar om India i åra 1945 – 1975 om me får bli kjent med mange ulike sider ved det indiske samfunnet gjennom historiane til desse menneskene som vert sydd saman på ein genial måte.

Du veit, det finst slike bøker som ligg på nattbordet, i bokhylla eller stovebordet lenge. Dei bøkene ein les litt i her og der, når det er ledig tid. Og så finst det sånne bøker som ein skundar seg heim frå jobb for å lese. Dei bøkene ein les medan ein rører i gryter og heng opp klær. Balansekunst av Rohintron Mistry er ei slik bok. 700 sider som kryp under hudet og får deg til å tenke. Så ikkje nøl, sett i gong å les. Men førebu deg på at ei reise i India ikkje lar deg gå upåverka vidare.

Reklame

Read Full Post »

Bokmelding

Eg er skeptisk. Og eg i allefall skeptisk til amerikanske sjølvhjelpsbøker av typen «Gå ned 20 kilo på 10 minutt», eller «finn din indre gudinne og få verdensherredømme – i dag». Eg er difor litt usikker på kvifor eg lot vere å avbestille Lykkeprosjektet av Gretchen Rubin kom som hovudbok i Bokklubben. Her ein dag kom den i posten. Eg heiv meg over. Og slukte heile greia.

Rubin er ei vellukka, vakker, rik amerikansk kvinne busett i sjølvast New York. Ho har ein kjekk mann, god jobb og to fine jenter. Likevel er ho ikkje lukkeleg. Kven er vel? Uansett, ho bestemmer seg for å bruke eit år på å bli meir lukkeleg i det livet ho allerede lever. Ho deler prosjektet inn i 12 området ho vil fokusere på, ein for kvar månad. Det handlar om kjærleik, energi, foreldrerollen, evigheten, økonomi med meir. For kvart området gir ho seg sjølv fleire konkrete utfordringar å fokusere på. Det er altså ikkje snakk om å reise verda rundt i ein 20 fots seilbåt eller gjere andre dramatiske tiltak for å finne lukka. Det er snakk om å gjere dei små endringane i livet.

Eg må innrømme at eg beit på. Eg likte boka og eg likte måten ho delte dei små, kvardagslege utfordingane på. Dette prosjektet kan lett tilpassast kvar enkelt sitt liv og ein kan fokusere på sine eigne utfordringar. Lukka ligg kanskje rett opp i dagen. Det gjeld berre å sjå etter.

Har eg starta mitt eige lukkeprosjekt? Nja, ikkje i så stor grad som Rubin, men eg vart heilt klart inspirert til å kjenne meir på kvardagslukka og kanskje utfordre meg sjølv på eit par punkt her i livet.

Rubin har sjølvsagt ein blogg, den finn du HER.

Read Full Post »

Bokmelding

Biletet er lånt fra Aschehoug sine nettsider

Sorg & sommerfugler las eg med tårer i augo og vondt i magen, men også med smil. Gunn Hild Lem skriv om kreftsjukdommen som ramma hennar mann, Steinar Lem og tok fra han livet i løpet av nokre korte månader, kreftsjukdommen som tok kjærasten og ektemannen frå henne og pappa frå jentene. Det er så vondt, så vondt å lese. Gunn Hild Lem beskriv verkelegheita slik den er for henne, sjukdomsforløpet nett så grusomt som det var.  Dette er ei ærleg bok om sorg, sjukdom og om det vesle håpet om at det lysnar av dag etter kvart. Dette er ei bok om maktesløysa og om å ta ansvar for eige liv. Boka er drivande godt skriven og eg ventar på og håpar det kjem fleire bøker frå Gunn Hild Lem.

Sorg går i bølger, av og til skyljer dei uventa brått innover deg, oftare jamnt og trutt. Gunn Hild Lem set ord på sorga, ord som for mange kan vere vanskelege å finne. Det er godt at nokon er modige nok til å dele slik at andre kan kjenne seg igjen. Eg trur dette er ei svært viktig bok, nettopp på grunn av at den er ærleg og  personleg.

Bloggen hennar finn du på www.arachne.no

Read Full Post »

Songluker i desember

Her i huset har det den siste tida herska stor bekymring blandt dei små om mor får kalederen klar til den store dagen, 1. desember. Eg har halde tett på korta men kunne i går kveld konstantere at eg rakk tidsfristen med opptil fleire timars margin. Den heimesydde kalenderen er fylt med små pakkar som består av små sjokoladar, pakka to og to nøyaktig like. I tillegg har eg satsa stort på musikalske innslag denne adventstida. Ein flott adventskalender med ein nynorsk julesong for kvar dag er ny av året, og i dag opna me første luka.

Det var den fine Tenn lys av Eyvind Skeie og Sigvald Tveit som var første song ut, og den vart høgtideleg framført på eit morgonkaldt kjøkken iført pysj og uten briller i dag presis kl 06.32. Ungane var ikkje heilt i hundre, men eg trur på ein måte dei syns det var fint og. Mor som syng med den stemmen ho har, far som smører matpakke og den vanlege diskusjonen som tek for seg bukse eller kjole, tjukk genser eller ikkje tjukk genser og så vidare og så vidare.

Eg har smugkikka litt framover i kalenderen (ein må jo på eit vis førebu seg til desse morgontidlege songstundene me skal ha i desember) og registrert at det er mykje nytt her. Heldigvis finn ein innspelingar og til ein del av songane også noter på nettsida til Tunkatten. For ein nynorskelskar som meg sjølv er dette sjølvsagt ei skattekiste og eg syns denne kalenderen er ein veldig god idè. Den skal takast fram år etter år slik at når mine ungar eingong vert fjortisar med alfor mykje sminke og altfor trange klær skal dei i det minste ha tjuefire nynorske julesongar innanfor bringa. Kaldenderen er kjøpt via bokklubben Blåmann der me sjølvsagt er medlemmer. Eg syns det er så herlig å lese for ungane på nynorsk!

Read Full Post »

Bokmelding

Reisebøker er for meg bøker som er med på ei reise. Enda betre er det dersom boka i tillegg tek deg med på ei reise i same slengen. Denne boka var med på jobbreise til Tyskland samtidig som den tok meg til New York. Heng du med? To reiser i same slengen. Timar på flyet blir til timar i storbyen.

Paul Auster er ny for meg. Han er ein 63 år gammal forfattar frå New York som vert rekna som ein postmodernist som behandlar eksistensielle tema i bøkene sine.

Boka New York Trilogien består av tre korte romanar der handlinga er lagt til, ja nettopp, New York. Sjangermessig er det litt vanskeleg å plassere denne boka syns eg. Stikkorda er kvardagsleg detektivarbeid, underfundige og tilsynelatande tilfeldige hendingar, billedlege personskildringar og eit streif av uventa humor. Eg las den nynorske oversetjinga og syns språket var svært stødig og godt. Nokre av personane dukkar opp fleire stader, og dei tre romanane som tilsynelatande ikkje heng saman viser seg å kanskje nettopp gjere det. Etter at siste sida av boka var lest måtte eg smile litt. Og boka heng framleis i. Underfundig gledeleg. God bok.

Biletet er lånt av capris.no

Read Full Post »

Bokmelding

Før i tida, når eg gjekk på skulen måtte me støtt og stadig skrive bokmelding. Prosedyren var slik: lese ei bok, deretter skrive bokmelding. La dykk ikkje forundre over at eg syntes dette var kjempegøy! Eg er ein lesehest og stolt av det! Den siste tida er det Herbjørg Wassmo som har vore i fokus. Hundre år susar rett inn på lista mi over bøker som blir sitjande.

 

 

Herbjørg Wassmo er ein slik forfattar som ein automatisk får respekt for. Her er ikkje høg champagneføring, ingen knallraude lepper og tjo og hei. Ikkje noko mystisk inadvent. Ikkje sjølvhøgtideleg sjølvopptatt. Berre høg kvalitet over alt ho gir ut. Hundre år er ein sjølvbiografisk roman som handlar om oldemora, bestemora og mora til Herbjørg. Og litt om Herbjørg sjølv og om den forferdelege løyndomen ei lita jente ber med seg. Om han som gjorde ting mot Herbjørg som får oss til å fryse på ryggen og sinnet til å koke. Men sjølv om denne boka grip fatt eit farleg alvor og eit viktig tema så er det også i stor grad ei bok om Noreg i nord dei siste hundre åra. Boka tek oss gjennom generasjonane og lar oss bli kjent med fargerike, sterke kvinner som hadde gleder og sorger, strid og kjærleik. Det er vind og vèr, fisk og hardt arbeid, det er sjukdom, kunst og religion. Dei mange dialogane skrivne på nordnorsk dialekt gjer at når eg les syng det inni meg, eg føler at denne for meg ukjende dialekta blir det mest naturlege i verda. Forfattaren hoppar litt mellom generasjonane og dreg trådar og skapar samanhengar på ein genial måte, men eg må innrømme at dei store barneflokkane i kvar generasjon innimellom vart litt forvirrande å forholde seg til. Kven var søster til kven igjen? Og var det onkel hans? Hundre år er lang tid, og boka har mange sider. Likevel går lesinga leikande lett. Særleg likar eg godt korleis Wassmo teiknar bilete gjennom borna sine auge. Eg er viss på at det er ein kunst ikkje alle beherskar.

Konklusjonen blir difor, når Herbjørg Wassmo skriv, då les eg.

God Bok!

Biletet er lånt frå gyldendal.no

Read Full Post »

Nynorsk på nytt

I dag har eg jobba med tekst. Og ikkje kva som helst tekst nei. Eg held nemleg på å finpusse på teoridelen i masteroppgåva mi som skal leverast om ein drøy månad. Det handlar om å formulere og omformulere til teksten flyt som ei roleg elv. Det skal vere lett og lese, teksten skal ikkje gje rom for misforståingar og feiltolkingar og det skal kome klart fram kva eg meinar. Og det skal sjølvsagt ikkje, under nokon omstende, forekomme skrivefeil. Forekomme er ikkje eit nynorsk ord. Finnast er eit mykje betre ord. Dermed starta eg leiteaksjonen. Etter ein del roting og graving i gamle saker og ting fann eg det eg leita etter. Nynorsk ordliste frå vidaregåande. Eg hadde til og med hatt gråpapir på den. Og midt på framsida hadde eg strategisk plassert eit klistremerke: «Eg gjer det på nynorsk» Norsk Målungdom. Eg var med der ei stund ja. Masteroppgåva mi, i kjemi for dei som ikkje har fått det med seg, skal altså sjølvsagt skrivast på nynorsk. Det viste seg imidlertid at ordlista frå 1995 slett ikkje strakk til. Eg måtte difor hive meg i bilen (sjølv om eg tidlegare i dag fekk sms frå Bergen kommune: «Ta hensyn, la bilen stå. Hilsen Bergen kommune») og på norli sikra eg meg denne godbiten:

2009-utgåva er herleg oppdatert. Eit heilt kapittel om gramatikk, tilleggsliste med synonyme nynorske ord for bokmålsord som ofte dukkar opp og ikkje minst uttalemarkeringar dersom eg skulle bli i tvil. Nerden i meg (som stadig oftare kjem til overflata) kosar seg med denne godbiten av ei bok. Forfattaren er heller ingen kvensomhelst. Det er sjølvaste Alf Hellvik som står som forfattar av denne ordlista. Hellevik vart fødd i 1909 og var ein av pionerane i arbeidet med det norske språket og ikkje minst i arbeidet med ordlister. Han arbeidde som professor ved Universitetet i Oslo, var medlem av Norsk Språkråd og gav ut mange bøker om norsk språk. I 1998 skipa han eit fond som deler ut ein pris til unge nynorskbrukarar i media. Hellevik døydde i november 2001, men ordlistene kjem framleis ut på Samlaget.

Så, alle mine nynorske venner, eg vel heilt bevisst å halde på det skriftspråket som ligg min dialekt nærast. Gjer du?

Read Full Post »